توسعه سازمان و تحول اداری

دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی جهرم

واحد توسعه سازمان و تحول اداری:

 سازمان ها و ادارات یکی از ارکان اصلی در جامعه انسانی هستند و مدیریت و رهبری در سازمان از مهمترین شاخصهای ادامه حیات، پویایی و بالندگی آنها می باشد. پیشرفت های گوناگون و متنوع در علم فناوری، مدیریت سازمان ها را از حالت سنتی خارج نموده و با تغییر و تحول سازمانی، مدیریت پویا جایگزین مدیریت سنتی شده است.امروزه سازمانها علاوه بر وظایف سنتی و ماهوی خود که همانا تحقق اهداف سازمانی و غایی سازمان می باشد می بایست پاسخگوی خواستها و انتقادات جامعه بیرونی و درونی سازمان خویش باشد.
همگام با پیشرفتهای روز و علم مدیریت پویا، سازمانها می باید تحولاتی آگاهانه و نوآوری های مفید را به مرحله اجرا بگذارند. شدت و تاثیر کارایی تغییر و تحولات سازمانی به اندازه ایی است که نیاز به روش های جدید و تکامل یافته برای مقابله و هماهنگی و تطبیق با آن را ایجاد می نماید. مدیران پویا و کارآمد امروزه می بایست علاوه بر وظایفی مانند برنامه ریزی، سازماندهی و نظارت، اثربخشی و بکارگیری روش های علمی، تغییر و تحول سازمانی را نیز سرلوحه امور خود قرار دهند. امروزه در سطح گسترده و عمومی، سازمانها با تغییر و تحول مواجه اند در حالی که برخی از آنان برای سازگاری و همسازی با اینگونه تغییر و تحولات آماده نمی باشند؛ بنابراین مدیریت سازمانها علاوه بر اینکه باید در برابر محیط متغیر، سازگار و انعطاف پذیر باشند بلکه باید توانایی تشخیص مشکلات و بکارگیری برنامه های تغییر و تحول سازمانی را دارا باشند؛ زیرا سازمانها ایستا نیستند و به طور مداوم و مستمر با عوامل خارجی و درونی در کشمکش می باشند. جهت ایجاد تحولات آگاهانه و نوآورانه در سازمان ها مدیریت تحول اداری به عنوان حوزه تابعه معاونت توسعه مدیریت و منابع دانشگاه تشکیل شده است که ماموریت و شرح وظایف این مدیریت در ذیل آمده است.

تحول اداری

 ضرورت اصلاح و ایجاد تحول در نظام اداری کشور بعنوان ابزار تحقق اهداف نظام جمهوری اسلامی از مواردی است که پس از انقلاب اسلامی مورد توجه دولت جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت و در اجرای بند ۴ـ۳ بخش نظام اداری و اجرایی پیوست قانون برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران شورای عالی اداری بمنظور ابجاد یک نظام منسجم اداری در ابعاد نیروی انسانی، مدیریت، تشکیلات سازماندهی و روشها تشکیل گردید.

تحول چیست؟

 تحول در ارتباط با افراد به معنی شبیه دیگران شدن نیست بلکه به مفهوم مانند خود‌شدن، رشدکردن، غنی‌شدن و متبلور ساختن توانائی ها بوسیله تجربه و تدبیر است.

 در ارتباط با سازمانها که مجموعه افراد می باشند تحول باز هم به مفهوم تغییر از طریق کسب تجربه و تدبیر است. فرایند تحول در سازمانها متأثر از تجربیات و اهداف جدید است.

 « اهداف ، برنامه ها و سیاستهای تحول اداری »

برنامه اول "مهندسی نقش و ساختار دولت"

 سیاست های کلی

چابک سازی، متناسب سازی و منطقی ساختن تشکیلات نظام اداری در جهت تحقق اهداف چشم انداز (بند۱۰)

زمینه سازی برای جذب و استفاده از ظرفیت های مردمی در نظام اداری(بند۹)

صرفه جویی در هزینه عمومی کشور با تاکید بر تحول اساسی در ساختار ها، منطقی سازی اندازه دولت و حذف دستگاههای موازی و غیرضروری و هزینه های زاید(بند ۱۶ سیاست کلی اقتصاد مقاومتی)

کل نگری، همسوسازی، هماهنگی و تعامل اثربخش دستگاههای اداری به منظور تحقق اهداف فرابخشی و چشم انداز(بند۱۴)

 مجموعه اقداماتی که منجر به چابک سازی و منطقی نمودن دولت می شود

واگذاری واحدهای عملیاتی و خدمات دستگاههای اجرایی به شبکه های حرفه ای، بخش های خصوصی و سمن ها

 کاهش سطوح مدیریت ستادی از قبیل مدیر کل، معاون مدیر کل، رییس اداره و همترازان

 کاهش سقف پست های سازمانی دستگاهها

 برنامه دوم" توسعه دولت الکترونیک و هوشمند سازی اداری"

 سیاست های کلی

 توسعه نظام اداری الکترونیک و فراهم آوردن الزامات آن به منظور ارایه مطلوب خدمات عمومی(بند۱۵)

 توجه به اثربخشی و کارآیی در فرایندها و روش های اداری به منظور تسریع و تسهیل در ارایه خدمات کشوری(بند۱۲)

 مجموعه اقداماتی که منجر به توسعه دولت الکترونیک می شود

 الکترونیکی کردن خدمات دولتی: اطلاع رسانی

 ارایه فرم ها و دریافت اطلاعات

 ارایه خدمات الکترونیکی به شهروندان

 برنامه سوم"خدمات عمومی در فضای رقابتی "

 سیاست های کلی

 خدمات رسانی برتر،نوین و کیفی به منظور ارتقای سطح رضایت مندی واعتماد مردم(بند۱۷)

 انعطاف پذیری و عدم تمرکز اداری و سازمانی با رویکرد افزایش اثر بخشی ،سرعت و کیفیت خدمات کشوری(بند۱۱)

 تبدیل نظام بودجه ریزی کشور به بودجه ریزی عملیاتی (برنامه پنجم توسعه )

 مجموعه اقداماتی که منجر به خدمات عمومی با کیفیت برتر و سرعت و قیمت مناسب می شود

 اداره واحدهای اجرایی دستگاه های اجرایی به روش هدفمند و قیمت تمام شده و در فضای رقابتی

استاندارد سازی خدمات دستگاه های اجرایی

 برنامه چهارم" مدیریت سرمایه انسانی"

سیاست های کلی

عدالت محوری در جذب، تداوم خدمت و ارتقای منابع انسانی (بند ۲)

 بهبود معیارها و روز آمدی روش های گزینش منابع انسانی به منظور جذب نیروی انسانی توانمند، متعهد و شایسته و پرهیز از تنگ نظری و نگرش های سلیقه ای و غیر حرفه ای (بند ۳)

 دانش گرایی و شایسته سالاری مبتنی بر اخلاق اسلامی و ارتقای مدیران (بند ۴)

 ایجاد زمینه رشد معنوی منابع انسانی و بهسازی و ارتقای سطح دانش، تخصص و مهارت های آنان (بند۵)

 رعایت عدالت در نظام پرداخت و جبران خدمات با تاکید بر عملکرد، توانمندی، جایگاه و ویژگی های شغل و شاغل و تامین حداقل معیشت با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی (بند ۶)

 زمینه سازی جذب و نگهداری نیروهای متخصص در استان های کمتر توسعه یافته و مناطق محروم (بند۷)

 حفظ کرامت و عزت و تامین معیشت  بازنشستگان و مستمری بگیران و بهره گیری از نظرات و تجارب مفید آنها (بند ۸)

 توجه به استحکام خانواده و ایجاد تعادل بین کار و زندگی افراد در نظام اداری (بند ۹)

 مجموعه اقداماتی که منجر به مدیریت بهینه سرمایه انسانی می­شود

 متناسب سازی تعداد نیروی انسانی

 افزایش نسبت کارکنان با مدرک تحصیلی لیسانس و بالاتر

اجرای برنامه انتخاب و تربیت مدیران

 برنامه پنجم" فناوری های مدیریتی"

 سیاستهای کلی

 عدالت محوری، شفافیت و روزآمدی در تنظیم و تنقیح قوانین و مقررات اداری(بند۱۳)

دانش بنیان کردن نظام اداری از طریق به کارگیری اصول مدیریت دانش و یکپارچه سازی اطلاعات با ابتناء بر ارزش های اسلامی(بند۱۶)

 اقدامات تحقق برنامه فناوری های مدیریتی

 توسعه فعالیت مدیریت محلی با تصویب قانون مدیریت شهری

 اصلاح و دائمی نمودن قانون مدیریت خدمات کشوری

 اصلاح قانون برنامه و بودجه

 اصلاح قانون محاسبات عمومی کشور

 اصلاح قوانین اختصاصی دستگاهها

 برنامه ششم "توسعه فرهنگ سازمانی"

 سیاستهای کلی

 نهادینه سازی وجدان کاری، انضباط اجتماعی، فرهنگ خود کنترلی، امانت داری، صرفه جویی، ساده زیستی و حفظ بیت المال (بند۲۱)

 نهادینه سازی فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزش های اسلامی و کرامت انسانی و ارج نهادن به سرمایه های انسانی و اجتماعی (بند۱)

حمایت از روحیه نوآوری و ابتکار و اشاعه فرهنگ و بهبود مستمر به منظور پویایی نظام اداری(بند۲۶)

 قانون گرایی، اشاعه فرهنگ مسئولیت اداری و اجتماعی، پاسخگویی و تکریم ارباب رجوع و شهروندان و اجتناب از برخورد سلیقه ای و فردی در کلیه فعالیت ها (بند۲۰)

 اقدامات تحقق برنامه توسعه فرهنگ سازمانی

 شناخت مولفه های فرهنگ سازمانی و ارزیابی وضعیت موجود

 ترسیم فرهنگ مطلوب و تهیه اجرای برنامه ارتقای فرهنگ سازمانی

 برنامه هفتم" صیانت از حقوق مردم و سلامت اداری"

 سیاست های کلی

 شفاف سازی و آگاهی بخشی نسبت به حقوق و تکالیف متقابل مردم و نظام اداری با تاکید بر دسترسی آسان و ضابطه مند مردم به اطلاعات صحیح(بند۱۸)

ارتقای سلامت اداری و رشد ارزش های اخلاقی در آن از طریق اصلاح فرآیندهای قانونی و اداری،بهره گیری از امکانات فرهنگی  وبکارگیری نظام موثر پیشگیری و برخورد با تخلقات (بند۲۴)

 حفظ حقوق مردم و جبران خسارت های وارده به اشخاص حقیقی و حقوقی در اثر قصور یا تقصیر در تصمیمات و اقدامات خلاف قانون و مقررات در نظام اداری(بند۲۳).

 اقدامات تحقق برنامه صیانت از حقوق مردم و ارتقای سلامت اداری

 تهیه و تصویب و اجرای مصوبه حقوق شهروندی در نظام اداری و تکریم ارباب رجوع

 تهیه و تصویب و اجرای ضوابط جبران خسارت وارده به مردم در اثر قصور و تقصیر

 تهیه و استقرار نظام جامع ارتقای سلامت و پیشگیری و کنترل فساد اداری

 برنامه هشتم" نظارت و ارزیابی"

سیاست های کلی:

کارآمد سازی و هماهنگی ساختارها و شیوه های نظارت و کنترل در نظام اداری و  یکپارچه سازی اطلاعات (بند۲۵)

 اقدامات اساسی

 تهیه نظام برنامه ارزیابی استراتژیک و سنجش موقعیت کشور در ارتباط با اهداف چشم انداز و مقایسه با سایر کشورها

 استقرار مدیریت عملکرد و ارزیابی و رتبه بندی دستگاه های اجرایی

 سنجش میزان موفقیت دولت در موضوعات محوری نظام اداری نظیر شفافیت ،پاسخگویی ،بهره وری و اجرای قانون

 ماموریت

 تامین وارائه خدمات ستادی- تخصصی در زمینه امور مرتبط با توسعه نظام های اداری و مدیریتی به واحدهای دانشگاه با بکارگیری مناسب ترین رویکردها، الگوها، سیستمها، روشها و ابزارهای مدیریت و علوم اداری با عنایت به محوریت منابع انسانی، کیفیت زندگی کاری، انعطاف پذیری، عدالت، اثربخشی، کارایی، مسئولیت پذیری و پایبندی به قوانین و مقررات

 شرح وظایف

 مطالعه، بررسی و ارائه پارادایمها، رویکردها، اصول، مبانی و مفاهیم مرتبط با واحدهای تابعه

تهیه و پیشنهاد سیاستها و خط مشی های اجرایی در رابطه با نظام مدیریت، سازماندهی و رفتار سازمانی در چارچوب اهداف و استراتژیهای کلان دانشگاه و همگام با مقتضیات زمان و هماهنگ با واحدهای تابعه و وابسته

 مطالعه، بررسی و ارائه سیستمها، فرایندها، شیوه ها، مهارتها و ابزارهای مناسب و تلاش در جهت بسط و بهبود مستمر کیفی آنها

 طراحی الگوهای مناسب نظام مدیریت دانشگاه و تلاش در جهت استقرار آنها درچارچوب سیاست های کلان وزرات متبوع

 هدایت، حمایت و نظارت بر پیاده سازی نظام مدیریت، ساختار و تشکیلات مصوب

 طراحی ساختار سازمانی، تشکیلات کلان، خرد و تفصیلی با همکاری واحدهای تابعه و وابسته ستادی و اجرایی و تلاش در جهت استقرار آنها

 بررسی، بازنگری و اصلاح ساختار و تشکیلات واحدهای تابعه و وابسته به منظور همسویی با سیاست ها و برنامه های جدید با همکاری آن واحدها

 بررسی و ارائه الگوهای مناسب نظام مدیریت اطلاعات و فناوری اطلاعات و تلاش در جهت استقرار آن

 مطالعه، بررسی و اظهار نظر پیرامون فرهنگ و رفتار سازمانی و ارائه شیوه ها و الگوهای مناسب در جهت اصلاح و تقویت آن

 مطالعه و بررسی پیرامون شیوه های ارزیابی عملکرد گروهی و سازمانی

سنجش عملکرد گروهی و سازمانی و ارائه گزارش های دوره ای و موردی در این خصوص

 فراهم کردن بستر فرهنگی مناسب از طریق پیشنهاد و اقدام در جهت اجرای راهکارهای علمی و مقبول

 طراحی و استقرار نظام مصوب و علمی نظارت، پایش، ارزشیابی عملکرد گروهی و سازمانی

 ارائه خدمات اطلاع رسانی (مشاوره، هدایت، پاسخگویی) به واحدهای تابعه در امور مرتبط

 تهیه، تنظیم و ارائه پروتکلهای اجرایی، دستورالعمل ها، بخشنامه ها و ابلاغیه ها در خصوص امور مرتبط

 تشکیل و هدایت تیمها و گروههای کاری مشترک با واحدهای ستادی و اجرایی در راستای انجام مطالعات و پژوهشهای کاربردی، سیاست سازی و برنامه ریزی در امور مرتبط

 ارزیابی و بازنگری مستمر عملکرد مدیریت تحول اداری و ارتقاء موقعیت آن از طریق نوسازی و بهسازی پیکره کارشناسی و اصلاح سیستمها، فرایندها و روش های انجام کار

 تهیه، تنظیم و مدیریت بانک اطلاعات تخصصی مدیریت

 شناسایی و ارائه راهکارهای مناسب به منظور جذب و بهره برداری از کلیه امکانات موجود در جهت توسعه منابع انسانی، مالی، فیزیکی و اطلاعاتی

 همکاری با وزارت متبوع در چارچوب ماموریت و وظایف محوله

 تهیه و تدوین گزارش عملکرد دوره ای و سالیانه